NFT: Η ψυχολογία πίσω από την αγορά ψηφιακών στοιχείων
Γιατί οι άνθρωποι ξοδεύουν σημαντικά ποσά χρημάτων για ψηφιακή τέχνη NFT, ποιοι είναι οι ψυχολογικοί μηχανισμοί που κρύβονται πίσω από τέτοιες αγορές.
Το τελευταίο διάστημα έχουμε καταπιαστεί με διάφορα DIY projects. Αυτό που σκεφτόμαστε είναι να αγοράσουμε ορισμένα NFTs και μέσω του Raspberry Pi να δημιουργήσουμε ένα τοίχος γεμάτο με NFTs (ίσως κάποια στιγμή γράψουμε ένα step-by-step tutorial για αυτό).
Έτσι, μπήκαμε στο opensea.io για να ψάξουμε για κάποιο οικονομικό και όμορφο έργο τέχνης, ώστε να το αγοράσουμε και να ξεκινήσουμε το μικρό μας project.
Καθώς κοιτάζαμε διάφορα έργα τέχνης, θυμηθήκαμε τους CryptoPunks, τον Beeple, τα BAYC και αμέσως μας δημιουργήθηκαν 2 απορίες:
- Ποιος κατάφερε να δώσει τόσα χρήματα για αυτά
- Τι δουλειά κάνει ώστε να μπορεί να πληρώνει κάτι τέτοιο
Γράφουμε λοιπόν αυτό το σύντομο άρθρο ως απάντηση στην απορία μας. Γιατί οι άνθρωποι ξοδεύουν σημαντικά ποσά χρημάτων για ένα .jpeg, και ποιοι είναι οι ψυχολογικοί μηχανισμοί που κρύβονται πίσω από τέτοιες αγορές.
Τα Veblen προϊόντα
Ο όρος "Veblen" προέρχεται από τον Αμερικανό οικονομολόγο Thorstein Veblen, ο οποίος τον εισήγαγε στο βιβλίο του "Η Θεωρία της Τάξης της Ελεύθερης Ώρας" το 1899. Αυτή η ορολογία χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει προϊόντα και αγαθά, τα οποία η ζήτησή τους αυξάνεται όταν αυξάνεται η τιμή τους και μειώνεται όταν μειώνεται η τιμή τους, αντίθετα προς τον βασικό νόμο προσφοράς και ζήτησης στην οικονομία. Γιατί; Επειδή αυτά τα προϊόντα θεωρούνται ένδειξη πολυτέλειας, αποκλειστικότητας και κοινωνικής αναγνώρισης. Το να κατέχει κάποιος ένα τέτοιο προϊόν δεν αφορά μόνο τη χρησιμότητά του, αλλά και το κοινωνικό κύρος που παρέχει στον ιδιοκτήτη του.
Τα NFTs αποτελούν ψηφιακά προϊόντα στην παράδοση των προϊόντων Veblen. Επίσης είναι ενδιαφέρον πως πολλά NFTs εκδηλώνουν χαρακτηριστικά των αγαθών Veblen:
Status quo
Τα NFTs, ειδικά όσα είναι σπάνια ή συνδέονται με γνωστούς καλλιτέχνες, λειτουργούν ως ψηφιακό status-quo. Όσο μεγαλύτερη η αξία του NFT τόσο μεγαλύτερο και το ψηφιακό flex.
Αποκλειστικότητα σε NFT
Η κατοχή ενός συγκεκριμένου NFT δεν υποδηλώνει μόνο την κατοχή ενός ψηφιακού περιουσιακού στοιχείου, αλλά και την αποκλειστική ιδιοκτησία ενός κομματιού της ψηφιακής πραγματικότητας που άλλοι δεν μπορούν να αποκτήσουν. Αυτή η αποκλειστικότητα παρατηρείται επίσης στον κόσμο των προϊόντων Veblen, όπου, για παράδειγμα, η κατοχή ενός σπάνιου μοντέλου πολυτελούς αυτοκινήτου ξεχωρίζει τον ιδιοκτήτη από τους υπόλοιπους μη έχοντες.
Η τιμή είναι χαρακτηριστικό, και όχι πρόβλημα
Όπως ορισμένα πολυτελή αγαθά γίνονται πιο επιθυμητά λόγω της υψηλής τιμής τους, έτσι και η αγορά ενός NFT αποτελεί μια επίδειξη οικονομικής δύναμης.
Συνεχίζοντας την ανάλυσή μας, υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που πρέπει να επισημάνουμε:
Συναισθηματική Υπεραξία
Πολλοί αγοράζουν NFTs επειδή αισθάνονται μια ισχυρή συναισθηματική σύνδεση με το αντικείμενο ή τον δημιουργό του αντικείμενου αυτού . Ένα NFT μπορεί να είναι το έργο ενός αγαπημένου καλλιτέχνη, ένα στιγμιότυπο από αγαπημένο διάσημο πρόσωπο ή ακόμα και ένα εικονικό κατοικίδιο. Το συναισθηματικό στοιχείο μπορεί να αυξήσει την αξία ενός NFT, πολύ περισσότερο από την αντικειμενική του αξία.
FOMO (Fear of missing out)
Όλοι γνωρίζουμε τι είναι το FOMO, και σίγουρα όλοι μας το έχουμε ζήσει. Το ίδιο ισχύει και για τα NFTs. Αν και η αγορά των NFT είναι πιο ασταθής, η δυνατότητα για υψηλά κέρδη ελκύει πολλούς.
Για όσους ασχολούνται με NFT projects, παρέχω μερικές συμβουλές παρακάτω, ώστε να μπορέσετε να επιτύχετε:
Positioning
Εάν στοχεύετε σε ένα golden boy κοινό, μην φοβηθείτε να κοστολογήσετε τα NFTs σας σε delux τιμή. Όπως είπαμε, όσο πιο ακριβό, τόσο πιο επιθυμητό είναι ένα αγαθό.
Η ιστορία uber alles
Η ιστορία πίσω από το έργο έχει μεγαλύτερη σημασία από το ίδιο το έργο. Να πουλάτε το πορτρέτο του Τραμπ είναι ένα πράγμα, αλλά μια "Trump Card" έχει διαφορετική αξία (σκεφτόμαστε να αγοράσω μία για το δικό μου project).
Περιορισμένα κομμάτια
Η σπανιότητα μπορεί να ενισχύσει την αντίληψη της αποκλειστικότητας. Λάβετε υπόψη την έκδοση των NFTs σας σε περιορισμένες εκδόσεις ή σειρές για να ενισχύσετε τα χαρακτηριστικά τους ως Veblen.
Συμπέρασμα
Η είσοδος της θεωρίας των Veblen με τα NFTs προσφέρει μια διαφορετική οπτική. Καθώς οι γραμμές μεταξύ του ψηφιακού και του φυσικού κόσμου αρχίζουν να θολώνουν, οι αρχές που καθοδηγούν την πολυτέλεια και το status quo στον υλικό κόσμο μας βρίσκουν νέες εκφράσεις στον εικονικό χώρο. Η κατανόηση αυτών των αρχών μπορεί να αλλάξει το παιχνίδι για όσους από εσάς συνεχίζουν να προηγούνται στο εξελισσόμενο τοπίο των NFTs.